Nghệ thuật tuồng Quy Nhơn – Di sản vật thể đặc sắc đang được bảo tồn

Trong thời đại mà Reels, TikTok lên ngôi, người ta dễ quên rằng có những giá trị văn hóa vẫn đang lặng lẽ sống cùng thời gian – không ồn ào, không viral nhưng bền bỉ và sâu sắc. Nghệ thuật tuồng Quy Nhơn chính là một trong những di sản như thế.

Không đơn thuần là một loại hình sân khấu truyền thống, tuồng ở Quy Nhơn mang trong mình cả khí phách vùng đất võ, lẫn hồn cốt dân tộc được gìn giữ qua bao thế hệ. Giữa phố biển rộn ràng, vẫn có những đêm tuồng cháy đèn, những lớp nghệ nhân trẻ tiếp nối giọng ca cha ông.

Tại Ghiền Quy Nhơn, chúng mình tin rằng: review chất không chỉ là nói về chỗ ăn ngon, quán chill đẹp – mà còn là kể về những trải nghiệm thật sự mang đậm “chất địa phương”. Và tuồng, chính là một chất riêng đầy tự hào của Quy Nhơn mà bạn không nên bỏ lỡ.

Nghệ thuật tuồng Quy Nhơn – Bản sắc vùng đất võ & văn

Nhắc đến nghệ thuật tuồng Quy Nhơn, là nhắc đến một trong những cái nôi lớn nhất của tuồng cổ Việt Nam. Nơi đây không chỉ nổi tiếng với võ thuật Bình Định oai hùng, mà còn là đất sinh ra những giọng hát tuồng trầm vang, những bước đi lối diễn đầy khí chất.

Tuồng ở Quy Nhơn mang bản sắc rất riêng: lời hát nặng trĩu tình, giọng ca thấm đẫm chất miền Trung, kèm theo đó là những điệu bộ, hóa trang, phục trang được chăm chút đến từng chi tiết. Nó không chỉ là diễn, mà là “sống” cùng nhân vật – một cách kể chuyện dân tộc bằng cảm xúc đậm đặc.

Không phải ngẫu nhiên mà nơi đây có hẳn Viện Sân khấu Tuồng Đào Tấn – được ví như “trường học của tinh hoa tuồng Việt”. Chính từ đất này, những nghệ sĩ như Đào Tấn, Trường Xuân… đã góp phần đưa tuồng lên hàng quốc bảo.

Với Ghiền Quy Nhơn, việc kể lại những câu chuyện đẳng sau nghệ thuật tuồng Quy Nhơn không chỉ là truyền tải thông tin – mà còn là hành trình kết nối bạn với “chất Quy Nhơn” đậm đà bản sắc. Vì văn hóa, cũng xứng đáng được review một cách chất lượng và chân thật như bất kỳ món ngon hay địa điểm nổi tiếng nào.

Chất của tuồng Quy Nhơn – Độc đáo không trộn lẫn

Nếu bạn từng một lần ngồi xem trọn một vở tuồng cổ, chắc chắn sẽ không thể quên được vẻ đẹp đầy mê hoặc của từng lớp hóa trang, từng động tác hình thể, từng tiếng trống dồn vang như đánh vào tim người xem. Nghệ thuật tuồng Quy Nhơn không giống bất cứ loại hình sân khấu nào – nó là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa thị giác, thính giác và tâm hồn.

Trang phục rực rỡ với từng chi tiết thêu tay tỉ mỉ, mặt nạ với sắc thái phân định rõ thiện – ác – trung – gian, cùng những điệu bộ võ thuật đầy khí phách khiến người xem như bị cuốn vào một thế giới sử thi sống động. Đặc biệt, lối hát – nói xen kẽ, ngữ điệu uyển chuyển nhưng dứt khoát tạo nên chất “tuồng Bình Định” không lẫn vào đâu được.

Ở Quy Nhơn, người ta vẫn gọi nghệ sĩ tuồng là “người kể chuyện bằng thân thể và linh hồn”. Mỗi lần biểu diễn không chỉ là một màn trình diễn, mà là một lần hóa thân, sống trọn với từng vai diễn. Và đó chính là cái chất – cái “chất Bình Định” khiến nghệ thuật tuồng Quy Nhơn trở nên đặc biệt, đáng được trân trọng và lan tỏa.

Với Ghiền Quy Nhơn, mỗi lần tiếp xúc với tuồng là một lần thêm yêu vùng đất này. Bởi chỉ khi trải nghiệm thật, mình mới cảm được cái hay – cái đẹp – cái đậm đà của văn hóa bản địa. Và chúng mình tin: bạn cũng sẽ “ghiền” như thế, nếu thử một lần xem tuồng tại chính cái nôi của nó.

Giữ lửa tuồng – Ai đang bảo tồn di sản này?

Giữa dòng chảy hiện đại hóa, khi nhiều giá trị truyền thống dần mai một, nghệ thuật tuồng Quy Nhơn vẫn giữ được hơi thở sống là nhờ những con người âm thầm “giữ lửa”. Đó là các nghệ sĩ kỳ cựu nơi sân khấu Nhà hát tuồng Đào Tấn – những người vẫn ngày ngày hóa thân, truyền nghề, diễn tuồng như cách gìn giữ linh hồn dân tộc.

Không chỉ có các bậc tiền bối, một thế hệ nghệ sĩ trẻ cũng đang quay lại với tuồng. Họ không chọn con đường dễ dàng, mà chọn bước vào hành trình gian khó – học từ cách nhấn nhá từng lời hát, nhớ từng động tác, hiểu từng vai diễn cổ. Họ chính là minh chứng rằng tuồng không cũ – mà chỉ cần được trao lại, đúng cách.

Bên cạnh đó, nhiều trường học, dự án văn hóa, và tour du lịch trải nghiệm cũng đang đưa tuồng đến gần hơn với giới trẻ, khách du lịch – không chỉ để xem, mà để hiểu và cảm nhận.

👉 Nếu bạn quan tâm đến những giá trị văn hóa địa phương đang được gìn giữ tại Quy Nhơn, đừng bỏ lỡ bài viết: Khám phá 5 làng văn hóa ở Quy Nhơn giữ trọn nét đẹp truyền thống – nơi lưu giữ linh hồn xứ Nẫu qua từng nếp nhà, mái đình.”

Gần đây, nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật tuồng kết hợp cùng võ cổ truyền đã được tổ chức tại các không gian mở như quảng trường – mang tuồng đến gần hơn với công chúng trẻ.
👉 Tham khảo thêm: Chương trình biểu diễn nghệ thuật tổng hợp tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành ngày 07/6/2025

Ghiền Quy Nhơn tự hào là một trong những cầu nối nhỏ góp phần lan tỏa giá trị này. Chúng mình không chỉ review món ăn hay chỗ chill – mà còn muốn kể cho bạn nghe về những giá trị văn hóa “ngỡ như xa xưa” nhưng vẫn đang sống động từng ngày. Nghệ thuật tuồng Quy Nhơn, với chúng mình, là một phần của trải nghiệm thật – kết nối thật – mà ai yêu vùng đất này đều nên một lần chạm đến.

Trải nghiệm tuồng Quy Nhơn – Một lần là nhớ

Bạn có thể đã từng xem tuồng trên tivi, hoặc lướt qua vài clip trên mạng. Nhưng để thật sự cảm nhận nghệ thuật tuồng Quy Nhơn, bạn nhất định phải trải nghiệm ngay tại mảnh đất sinh ra nó.

Ở Quy Nhơn, du khách có thể đến Nhà hát tuồng Đào Tấn – nơi thường xuyên tổ chức các buổi diễn đặc sắc, từ trích đoạn cổ đến các tác phẩm cải biên hiện đại. Mỗi buổi diễn là một không gian đậm chất truyền thống, với tiếng trống, tiếng hát, và cả ánh mắt say sưa của những người giữ nghề.

Tìm hiểu thêm về lịch biểu diễn tại đây:

Không chỉ dừng lại ở việc “xem”, bạn còn có thể tham gia trải nghiệm như hóa trang nhân vật tuồng, học hát vài câu cơ bản, hoặc thử mặc phục trang biểu diễn để… sống ảo kiểu “nghệ sĩ cổ điển”. Đó là những khoảnh khắc “vừa vui vừa chất” mà chắc chắn không phải nơi nào cũng có.

Ghiền Quy Nhơn đã từng thử – và thực sự “ghiền”. Không ngờ rằng thứ tưởng chừng xa lạ lại dễ tiếp cận và thú vị đến thế. Đó chính là lý do chúng mình luôn khuyến khích mọi người: đi Quy Nhơn, ngoài check-in biển – hãy thử trải nghiệm thật với tuồng, để thấy một Quy Nhơn sâu sắc và độc bản hơn rất nhiều.

Trong dòng chảy phát triển của một thành phố trẻ, năng động như Quy Nhơn, vẫn có những giá trị lặng lẽ tồn tại – không để gây chú ý, mà để giữ hồn cho đất. Nghệ thuật tuồng Quy Nhơn là một trong những di sản như thế: mộc mạc, sâu sắc và đầy bản sắc.

Tuồng không cũ – chỉ là bạn chưa trải nghiệm đúng cách. Và khi đã thử, có thể bạn sẽ bị cuốn theo tiếng trống, say cùng câu hát cổ và cảm nhận rõ hơn bao giờ hết cái “chất” rất riêng của vùng đất võ & văn này.

Tại Ghiền Quy Nhơn, chúng mình tin rằng: muốn hiểu một nơi, đừng chỉ nhìn – hãy chạm vào văn hoá của nó.
👉 Ghiền Quy Nhơn – Review chất, Trải nghiệm thật, Kết nối địa phương – đó không chỉ là câu slogan, mà là cách chúng mình kể về Quy Nhơn một cách chân thật và đáng nhớ nhất.